Page 24 - ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍ ການດໍາເນີນຄະດີແພ່ງ

ມາດຕາ 69 (ປັບປຸງ) ເງ ື່ອນໄຂການເປັນຄ ່ຄວາມ

ບຸກຄົນ ທີື່ເປັນຄ ່ຄວາມໃນຄະດີ ຕ້ອງແມ່ນບຸກຄົນທີື່ມີອາຍຸ ສິບແປດປ ຂຶີ້ນໄປ ແລະ ບໍໍ່ເປັນບ້າເສຍຈິດ.
ີ
ີ
ສໍາລັບ ບຸກຄົນທີື່ມີອາຍຸຕໍໍ່າກວ່າ ສິບແປດປ ຫຼ ຜ ້ເປັນບ້າເສຍຈິດ ຕ້ອງໃຫ້ມ ພໍໍ່, ແມ ຫຼ ຜ ້ປົກຄອງ ເຂົີ້າຮ່ວມ
ີ
່
ເປັນຜ ້ຕາງໜ້າຄ ່ຄວາມໃນການດໍາເນີນຄະດີ.
ການຈັດຕັີ້ງ ສາມາດເປັນຄ ່ຄວາມໃນຄະດີ ຖ້າຫາກການຈັດຕັີ້ງນັີ້ນ ໄດ້ຈົດທະບຽນເປັນນິຕິບຸກຄົນ
ຢ່າງຖ ກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍຂອງ ສປປ ລາວ ຫຼ ກົດໝາຍຂອງປະເທດທີື່ກ່ຽວຂ້ອງ ແລະ ຕ້ອງປະຕິບັດຕາມທີື່ໄດ້
ກໍານົດໄວ້ໃນ ມາດຕາ 376 ຂອງກົດໝາຍສະບັບນີີ້.
ບຸກຄົນອ ື່ນ ສາມາດເຂົີ້າມາເປັນຄ ່ຄວາມໃນຄະດີ ໃນຖານະເປັນຜ ້ຕາງໜ້າ ຖ້າຫາກໄດ້ຮັບການມອບໝາຍ
ຢ່າງຖ ກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ.

ມາດຕາ 70 (ປັບປຸງ) ສິດ ແລະ ພັນທະ ຂອງຄ ່ຄວາມ

ຄ ່ຄວາມ ມີຄວາມເທົົ່າທຽມກັນໃນການດໍາເນີນຄະດີ.
ຄ ່ຄວາມ ມີສິດ ດັົ່ງນີີ້:
1. ຍ ື່ນ ຄໍາຮ້ອງຟ້ອງ, ຄໍາແກ້ຟ້ອງ, ຄໍາຟ້ອງແຍ່ງ ຫຼ ຄໍາຮ້ອງຂໍ;

2. ສະເໜີຄ້ານຕົວ ຜ ້ພິພາກສາ, ພະນັກງານໄອຍະການປະຊາຊົນ, ຈ່າສານ, ຜ ້ຊ່ຽວຊານ ຫຼ ຜ ້ຊໍານານງານ
ແລະ ຜ ້ແປພາສາ;
3. ຊອກຫາ ແລະ ສະເໜີຫຼັກຖານ, ຂໍໄກ່ເກ່ຍ, ເຂົີ້າຮ່ວມຊ້ອງໜ້າໃນການສອບສວນ;

4. ຮ້ອງຂໍ ໃຫ້ສານພິຈາລະນາ ນໍາໃຊ້ມາດຕະການຮັບປະກັນການຮ້ອງຟ້ອງ ຫຼ ມາດຕະການຊົົ່ວຄາວ;
5. ສະເໜີໃຫ້ສານ ພິຈາລະນາຕັດສີນລັບຫຼັງ;

6. ຮ້ອງຂໍໃຫ້ສານເກັບກໍາ ຂໍ໎້ມ ນ ຫຼັກຖານ ໃນກໍລະນີ ຄ ່ຄວາມບໍໍ່ສາມາດນໍາມາສະເໜີຕໍໍ່ສານໄດ້ດ້ວຍ
ຕົນເອງ, ການສະເໜີໃຫ້ສອບຖາມພະຍານ, ການແຕ່ງຕັີ້ງຜ ້ຊ່ຽວຊານ ຫຼ ຜ ້ຊໍານານງານ ທໍາການພິສ ດ ລວມທັງ
່
ການຮ້ອງຂໍໃຫ້ພິສ ດຄ ນໃໝ, ການລົງກວດກາບັນຫາທີື່ຂັດແຍ່ງ ແລະ ອ ື່ນໆ;
7. ຊັກຖາມບຸກຄົນອ ື່ນທີື່ເຂົີ້າຮ່ວມໃນຄະດີ;
8. ຂໍເບິື່ງເອກະສານຢ ່ໃນສໍານວນຄະດີ, ສໍາເນົາ ຫຼ ກ່າຍເອົາເນ ີ້ອໃນເອກະສານ ທີື່ຈໍາເປັນອອກຈາກ
ສໍານວນຄະດີ ແຕ່ຕ້ອງຮັກສາຄວາມລັບທາງດ້ານການຄ້າ ຫຼ ຂໍ໎້ມ ນອ ື່ນທີື່ເປັນຄວາມລັບ;

9. ເອົາ ທະນາຍຄວາມ ຫຼ ຜ ້ປົກປ້ອງອ ື່ນ ໃນການຕໍໍ່ສ ້ຄະດີ;
10. ໃຫ້ການກ່ຽວກັບຄະດີ ເປັນລາຍລັກອັກສອນ ຫຼ ທາງປາກເປົົ່າ ໃນເວລາທໍາການສອບສວນ ແລະ
ໃນທີື່ປະຊຸມສານ;

11. ສະເໜີໃຫ້ສານ ນໍາເອົາບຸກຄົນທີສາມເຂົີ້າມາຮ່ວມ ໃນການດໍາເນີນຄະດີ;

12. ສະເໜີ ໂຈະ ຫຼ ເລ ື່ອນ ການດໍາເນີນຄະດີ;
13. ຂໍອຸທອນ, ຂໍລົບລ້າງ ຄໍາສັົ່ງ, ຄໍາຊີີ້ຂາດ, ຄໍາຕັດສີນ ຫຼ ຄໍາພິພາກສາ ຂອງສານ, ຍົກເວັີ້ນຄໍາຕົກລົງ
ຂອງສານທີື່ໄດ້ກໍານົດໄວ້ໃນກົດໝາຍສະບັບນີີ້;

14. ຮ້ອງທຸກ ຕໍໍ່ການກະທໍາ ຫຼ ຄໍາສັົ່ງ ຂອງຜ ້ພິພາກສາ ທີື່ຕົນເຫັນວ່າບໍໍ່ຖ ກຕ້ອງ;
15. ທວງໃຫ້ປະຕິບັດຄໍາຕັດສີນຂອງສານ ທີື່ໃຊ້ໄດ້ຢ່າງເດັດຂາດແລ້ວ;

16. ນໍາໃຊ້ສິດອ ື່ນ ຕາມທີື່ໄດ້ກໍານົດໄວ້ໃນກົດໝາຍ.
ຄ ່ຄວາມ ມີພັນທະ ດັົ່ງນີີ້:
1. ເຂົີ້າມາສະເໜີຕົວດ້ວຍຕົນເອງ ຫຼ ໃຫ້ຜ ້ຕາງໜ້າເຂົີ້າມາ ຕາມໝາຍຮຽກຂອງສານ;

2. ຊອກຫາຫຼັກຖານມາຢັັ້ງຢືນເຫດການ ຊຶື່ງຕົນຖ ເປັນບ່ອນອີງໃນການ ຮ້ອງຟ້ອງ, ແກ້ຟ້ອງ, ຟ້ອງແຍ່ງ
ຫຼ ການຮ້ອງຂໍ;

22