Page 27 - ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍ ການດໍາເນີນຄະດີແພ່ງ
P. 27
ມາດຕາ 79 (ປັບປຸງ) ພະຍານ
ພະຍານ ແມ່ນ ບຸກຄົນຜ ້ໄດ້ຮ ້ເຫັນເຫດການຕົວຈິງຂອງ ຂໍ໎້ຂັດແຍ່ງ ຫຼ ສະພາບຂອງຄະດີ.
ຄົນ ຫ ໜວກ, ປາກກ ກ, ຄົນປັນຍາອ່ອນ, ເສຍຈິດ, ເດັກທີື່ຍັງບໍໍ່ທັນພົີ້ນກະສຽນອາຍຸ, ຍາດພີື່ນ້ອງໃກ້ຊິດ
ຂອງຄ ່ຄວາມຝ່າຍໃດໜຶື່ງ ອາດຈະນໍາມາໃຫ້ການ ເພ ື່ອເອົາເປັນຂໍ໎້ມ ນ ແຕ່ບໍໍ່ໃຫ້ຖ ວ່າເປັນພະຍານ.
ມາດຕາ 80 ສິດ ແລະ ພັນທະ ຂອງພະຍານ
ພະຍານ ມີສິດ ດັົ່ງນີີ້:
1. ໃຫ້ການຕໍໍ່ສານ;
2. ເບິື່ງບົດບັນທຶກຄໍາໃຫ້ການຂອງຕົນ ທີື່ໄດ້ໃຫ້ການໄປແລ້ວ;
3. ສະເໜີດັດແປງ, ເພີື່ມ ບົດບັນທຶກຄໍາໃຫ້ການຂອງຕົນ ຫຼ ໃຫ້ການເພີື່ມ;
4. ຮ້ອງທຸກຕໍໍ່ການກະທໍາ ທີື່ບໍໍ່ໍໍ່ຖ ກຕ້ອງຂອງຜ ້ພິພາກສາ;
5. ໄດ້ຮັບການປົກປ້ອງຕາມກົດໝາຍ ຈາກການນາບຂ ່ ຕໍໍ່ ຊີວິດ, ສຸຂະພາບ, ກຽດຊ ື່ສຽງ ແລະ ຊັບສິນ
ຍ້ອນການໃຫ້ການຂອງຕົນ.
ພະຍານ ມີພັນທະ ດັົ່ງນີີ້:
1. ເຂົີ້າມາສະເໜີຕົວ ຕາມໝາຍຮຽກຂອງສານ;
2. ໃຫ້ການຢ່າງຖ ກຕ້ອງຕາມເຫດການຕົວຈິງ;
3. ຮັບຜິດຊອບຕາມກົດໝາຍ ຕໍໍ່ການໃຫ້ການເທັດ ຫຼ ບໍໍ່ຍອມໃຫ້ການ, ສານຈະເອົາຄໍາໃຫ້ການ
ຂອງພະຍານໃນບ່ອນຢ ່ຂອງຜ ້ກ່ຽວເອງກໍໄດ້ ໃນກໍລະນີຜ ້ກ່ຽວຫາກ ເຈັບເປັນ, ເຖົີ້າແກ່, ເສຍອົງຄະ ຫຼ ບໍໍ່ສາມາດ
ເຂົີ້າມາສານຕາມໝາຍຮຽກຍ້ອນມີຄວາມຈໍາເປັນ.
ບຸກຄົນທີື່ຮ້ອງຂໍໃຫ້ຮຽກເອົາຕົວພະຍານເຂົີ້າມາສານນັີ້ນ ຕ້ອງເລົົ່າເຫດການໃນຄະດີ ທີື່ພົວພັນກັບພະຍານ
ນັີ້ນຕໍໍ່ສານ ໂດຍບອກ ຊ ື່, ນາມສະກຸນ ແລະ ບ່ອນຢ ່ ຂອງພະຍານນັີ້ນຢ່າງຈະແຈ້ງ ພ້ອມທັງຮັບຜິດຊອບຕໍໍ່ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ
ໃຫ້ແກ່ຜ ້ຖ ກເຊີນ ເຂົີ້າຮ່ວມໃນການດໍາເນີນຄະດີ ຕາມກົດໝາຍ.
ມາດຕາ 81 ຜ ້ຊ່ຽວຊານ ຫຼ ຜ ້ຊໍານານງານ
ຜ ້ຊ່ຽວຊານ ແມ່ນ ບຸກຄົນທີື່ມີຄວາມຮ ້ ແລະ ປະສົບການທາງດ້ານວິຊາສະເພາະໃດໜຶື່ງ ທີື່ຖ ກຮັບຮ ້
ຈາກສະຖາບັນທີື່ກ່ຽວຂ້ອງ ຊຶື່ງສາມາດໃຫ້ຄວາມກະຈ່າງແຈ້ງ ຕໍໍ່ບັນຫາທີື່ພົວພັນກັບວິຊາສະເພາະຂອງຕົນ.
ເມ ື່ອເຫັນວ່າ ມີຄວາມຈໍາເປັນຕ້ອງທໍາການພິສ ດຫຼັກຖານ ທີື່ມີການສົງໄສກ່ຽວກັບ ບັນຫາວິທະຍາສາດ,
ເຕັກນິກ, ການຄ້າ, ບັນຊີ ແລະ ອ ື່ນໆແລ້ວ ສານຕ້ອງອອກຄໍາສັົ່ງແຕ່ງຕັີ້ງຜ ້ຊ່ຽວຊານໃຫ້ທໍາການພິສ ດ ຕາມຄໍາຮ້ອງຂໍ
ຂອງບຸກຄົນທີື່ເຂົີ້າຮ່ວມໃນຄະດີ ຫຼ ຕາມຄໍາເຫັນຂອງສານ.
ຜ ້ຊ່ຽວຊານ ຕ້ອງດໍາເນີນການພິສ ດຫຼັກຖານນັີ້ນ ຢ ່ໃນຂອບເຂດທີື່ໄດ້ກໍານົດໄວ້ໃນຄໍາສັົ່ງ. ພາຍຫຼັງ
ໄດ້ທໍາການພິສ ດແລ້ວ ຜ ້ຊ່ຽວຊານຕ້ອງເຮັດບົດສະຫຼຸບໃຫ້ຄໍາເຫັນໃນນາມຂອງຕົນ ແລ້ວສົົ່ງໄປໃຫ້ສານຕາມ
ເວລາທີື່ໄດ້ກໍານົດໄວ້ ແລະ ຕ້ອງຮັບຜິດຊອບຕໍໍ່ຄໍາເຫັນດັົ່ງກ່າວ.
ການພິສ ດ ອາດຈະເຮັດໂດຍຜ ້ຊ່ຽວຊານ ຫຼາຍຄົນ ຫຼ ຫຼາຍເທ ື່ອ ກໍໄດ້.
ໃນການພິສ ດຄ ນໃໝ່ນັີ້ນ ຕ້ອງໃຫ້ມີຈໍານວນຜ ້ຊ່ຽວຊານ ຫຼາຍກວ່າເທ ື່ອຜ່ານມາ.
ໃນກໍລະນີ ບໍໍ່ມີຜ ້ຊ່ຽວຊານ ອາດຈະແຕ່ງຕັີ້ງ ຜ ້ຊໍານານງານ ດໍາເນີນການກໍໄດ້.
25
